Yaklaşık bir milyar yıl önce dünyanın atmosferi neye benziyordu, tahmin edebilir misiniz? Ne kadar iyi hesap yaparsanız yapın, o günkü havaya fiziksel olarak ulaşamadıkça, tüm tahminlerde yanılma payı olacaktır.
Ancak bilim insanları şimdi 815 milyon yıl önce oluşmuş bir kaya parçası buldular ve içinde de bir hava baloncuğunun sıkıştığını fark ettiler. Bu, 815 milyon yıl önceki havaya ilk elde temas edip inceleyebilmek anlamına geliyor.
Araştırmacılar, Avustralya’da bir sondaj çekirdeğinden alınan kaya tuzu (halit) örnekleri üzerinde çalıştılar. Bu tuz kristallerinde zamanla oluşan minik gaz kabarcıkları, yani “inklüzyon” olarak adlandırılan küçük hava kesecikleri bulunuyordu. Normalde bu keseciklerin çok küçük oldukları düşünülür ve analiz edilmeleri zor kabul edilirdi. Ancak bilim ekibi, bu kristalleri vakumlu bir ortamda kırarak içlerindeki gazı serbest bıraktı ve ardından kütle spektrometreleriyle bu hava örneklerini analiz etti.
Tahmin edilenden 5 kat daha fazla oksijen
Bu doğrudan analiz sonucu, yaklaşık 815 milyon yıl önceki atmosferdeki oksijen seviyesinin tahmin edilenden çok daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Yapılan ölçümler, o dönemde atmosferdeki oksijen oranının günümüzdekinin yaklaşık yarısı kadar olduğunu gösterdi. Modern Dünya atmosferindeki oksijen oranı %20,9 iken, bu dönemdeki oran yaklaşık %10,3 ile %13,4 arasında tespit edildi. Ancak bilim insanlarının tahminlerinde o dönem için oksijen oranı ortalama %2 civarıydı.
Dolayısıyla bu hava kabarcıkları, geçmişe dair çok ciddi bir hesap hatasını düzeltmiş oldu ve gezegenimizin gelişimi hakkında bize değerli yeni ipuçları verdi.
