Mehmet ŞimşekPankreas kanseri, dünya genelinde en ölümcül kanser türleri arasında yer alıyor ve genellikle geç teşhis edilmesiyle biliniyor. Ancak bilim insanları, bu sinsi hastalığın riskini artıran günlük alışkanlıkları mercek altına aldı.
Son araştırmalar ve uluslararası uzmanların görüşleri, sigara kullanımından sağlıksız beslenmeye kadar bir dizi alışkanlığın pankreas kanserini tetiklediğini ortaya koydu.
Peki, hangi alışkanlıklar bu tehlikeyi büyütüyor? İşte tüm detaylar…
Amerikan Kanser Derneği’nin (ACS) 2025 raporuna göre, sigara kullanımı pankreas kanseri riskini iki katına çıkardı.
Harvard Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Brian Wolpin, “Sigara dumanındaki kimyasallar, pankreas hücrelerinde DNA hasarına yol açarak kanserli hücrelerin oluşumunu hızlandırıyor. Sigara içenlerde risk, içmeyenlere göre %50-75 daha yüksek” dedi.
The Lancet Oncology dergisinde yayımlanan tarihli bir çalışma, sigara içen bireylerde pankreas kanseri görülme oranının %30 arttığını ve pasif içiciliğin bile riski %20 oranında yükselttiğini kanıtladı.
Prof. Wolpin, “Sigarayı bırakmak, bu riski azaltmanın en etkili yollarından biri” diye ekledi.
İkinci büyük tehlike ise beslenme alışkanlıklarında yatıyor. İşlenmiş et, şekerli içecekler ve yüksek yağlı gıdalar, pankreas kanseri riskini artıran başlıca faktörler arasında.
İngiltere’deki King’s College London’dan Prof. Dr. Tim Spector, “Batı tipi diyet, yani salam, sosis gibi işlenmiş etler ve şekerli içecekler, pankreas üzerinde kronik bir stres oluşturuyor. Bu da kanser gelişimine zemin hazırlıyor” açıklamasında bulundu.
Kanserle savaşta erken zafer! Hayatın anahtarı
Journal of the National Cancer Institute’da yer alan bir araştırma, haftada 500 gramdan fazla işlenmiş et tüketenlerde pankreas kanseri riskinin %40 arttığını gösterdi.
Prof. Spector, “Sebze ve meyve ağırlıklı bir diyete geçmek, bu riski ciddi oranda düşürebilir” önerisinde bulunuyor.
Obezite de pankreas kanserinin sessiz ortaklarından biri. Dünya Sağlık Örgütü’nden (WHO) Dr. Francesco Branca, “Fazla kilo, pankreasta inflamasyonu tetikliyor ve hormonal dengesizlikler yaratarak kanser riskini artırıyor” dedi.
Cancer Research dergisinde yayımlanan bir çalışma, vücut kitle indeksi (VKİ) 30’un üzerinde olan bireylerde pankreas kanseri riskinin %25 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Dr. Branca, “Hareketsiz yaşam tarzı da bu tabloyu kötüleştiriyor. Düzenli egzersiz, riski azaltmada kritik bir rol oynuyor” diye uyardı.
Alkol tüketimi ise bir diğer önemli risk faktörü. Kronik ve aşırı alkol kullanımı, pankreas iltihabına (pankreatit) yol açarak kanser riskini artırıyor.
ABD’deki Mayo Clinic’ten Dr. Michael Goggins, “Alkol, pankreas hücrelerinde toksik bir etki bırakıyor ve uzun vadede kanserli dönüşümleri tetikliyor” dedi.
Gut dergisinde yer alan bir analiz, haftada 14 birimden fazla alkol tüketenlerde pankreas kanseri riskinin %35 yükseldiğini gösterdi.
Dr. Goggins, “Alkolü sınırlamak, pankreas sağlığını korumanın temel adımlarından biri” önerisinde bulundu.
Uzmanlar, bu alışkanlıkların genetik yatkınlık ve diyabet gibi faktörlerle birleştiğinde riskin daha da büyüdüğünü vurguladı.
Kanser hastasının ilaçları ve altınları çalındı! Gözyaşlarına boğuldu
Prof. Wolpin, “Pankreas kanseri önlenebilir bir hastalık değil, ancak bu alışkanlıklardan uzak durarak riski ciddi şekilde düşürmek mümkün” dedi.
Bilim dünyası, erken teşhisin zor olduğu bu hastalığa karşı bireyleri bilinçli olmaya ve yaşam tarzlarını gözden geçirmeye çağırdı.
Pankreas kanserine karşı korunmak için uzmanlar şu önerilerde birleşiyor: Sigarayı bırakın, işlenmiş gıdalardan uzak durun, kilonuzu kontrol altında tutun ve alkolü sınırlayın.
